Spis treści:
- Jak geny wpływają na cechy dziecka?
- Inteligencja
- Początek dojrzewania
- Skłonność do problemów ze snem
Jak geny wpływają na cechy dziecka?
Każdy człowiek posiada około 20 000 genów, które decydują o wyglądzie, zdrowiu i zachowaniu. Niektóre cechy, takie jak kolor oczu czy piegi, są kontrolowane przez pojedyncze geny. Inne, jak wzrost czy kolor włosów, zależą od współdziałania wielu genów.
Dziedziczenie genów może odbywać się na różne sposoby:
- Geny dominujące - wystarczy jeden gen od któregoś z rodziców, aby cecha została przekazana, np. brązowe oczy.
- Geny recesywne - oboje rodzice muszą przekazać dany gen, aby cecha się ujawniła, np. niebieskie oczy.
- Dziedziczenie sprzężone z chromosomem X - geny znajdujące się na chromosomie X wpływają na takie cechy jak inteligencja czy skłonność do chorób.
Inteligencja
Badania sugerują, że inteligencja jest dziedziczona głównie przez matkę. W 2006 roku naukowcy z Medical Research Council Social and Public Health Sciences Unit w Glasgow przeanalizowali dane od 12 686 osób. Wyniki pokazały, że IQ badanych różniło się średnio tylko o 15 punktów od IQ ich matek.
Przykładem mogą być aktorka Jodie Foster i jej synowie. Jodie, która ma IQ na poziomie 132, jest znana z wysokiej inteligencji i sukcesów edukacyjnych. Jej synowie również wykazują wybitne zdolności – jeden z nich studiuje na Uniwersytecie Yale, drugi pracuje naukowo w Princeton.
Początek dojrzewania
Z kolei na wczesne dojrzewanie płciowe większy wpływ mają geny ojca. Badanie z 2013 roku wykazało, że mutacje w genie MKRN3, dziedziczone po ojcu, mogą przyspieszać dojrzewanie u dzieci. Mutacje te powodują wcześniejsze rozpoczęcie dojrzewania, np. przed 8. rokiem życia u dziewczynek.
Skłonność do problemów ze snem
Jeśli ktoś w rodzinie cierpi na bezsenność, możliwe, że odziedziczył tę skłonność po matce. Badania wskazują, że aż 35 procent osób z bezsennością ma matkę, która również cierpi na tę przypadłość. Genetyczne predyspozycje mogą zwiększać ryzyko wystąpienia problemów ze snem, choć nie są jedynym czynnikiem.
Problemy ze snem mogą być również spowodowane przez różnorodne czynniki środowiskowe, takie jak stres, dieta czy styl życia. Niemniej jednak badania wskazują, że geny odgrywają kluczową rolę w predyspozycjach do bezsenności.
Źródło: Daily Mail